Қазақстан тарихындағы көпмәдениеттілік: поляк диаспорасының елдің мәдени өміріне қосқан үлесі.
DOI:
https://doi.org/10.26577/JH.2023.v111.i4.07Кілттік сөздер:
көпмәдениеттілік, мәдениет, поляк қайраткерлері, депортация, ғалымдар.Аннотация
Қазақстан жаһандану дәуірінде көпұлтты, көпмәдениетті ел ретінде қалыптасты. Көптеген тарихи және саяси факторларға байланысты, 1991 жылы Қазақстан ұлттық тәуелсіздігін жариялаған кезде оның халқы 130 түрлі ұлт пен 42 түрлі діни конфессиядан тұрды.
Этникалық және діни қақтығыстардың мүмкіндігіне қарамастан, Қазақстанда толеранттылық пен өзара түсіністік басым.
Қазақстан бастан кешіп жатқан терең әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жағдайында мемлекет халқын құрайтын халықтардың жалпыұлттық келісімі мен бірлігі мәселесі қазіргі заманның әлеуметтік міндеттерінің біріне жатады.
Мақаланың мақсаты жер аударылған поляк қайраткерлерінің Қазақстанның қоғамдық атмосферасына және мәдени қайта құрылуына қосқан үлесін талдау болып табылады, Шығыс Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуына өз үлесін қосқан поляк этносының жекелеген өкілдері туралы баяндалады. Авторлар Қазақстан аумағындағы поляктар тарихының проблемасын объективті зерттеу этногеографиялық тарих үшін де, қазақстандық қоғамды шоғырландыру және қазіргі жағдайда жалпыұлттық тұтастықты бекіту үшін де үлкен ғылыми маңызға ие деген қорытындыға келеді.
Зерттеудің әдіснамалық базасы тарихи зерттеу мен ғылыми талдаудың жалпы ғылыми әдістері болып табылады. Сонымен қатар, кез-келген дамып келе жатқан құбылысты тиісті құрылымы мен функционалдық маңыздылығы бар белгілі бір жүйе ретінде қарастыруға мүмкіндік беретін жүйелік-құрылымдық талдау маңызды. Мәселенің пәнаралық сипаты халықаралық қатынастарға жүйелі көзқарас, салыстырмалы талдау және зерттелетін мәселенің қазіргі жағдайын объективті түрде көрсететін нәтижелерді қамтамасыз ететін басқа әдістер негізінде әртүрлі зерттеу әдістерінің кешенін қолдануды анықтайды. Осы маңызды ережелермен қатар тарихи талдау критерийлері әдістемелік негізге енеді, тарихи шындықтың объективтілігі және оның нақты тарихи білімге сәйкестік дәрежесі үлкен маңызға ие. Дереккөздерді талдауға, дереккөздерді сыни тұрғыдан талдауға және мүмкіндігінше объективті деректерді алу үшін оларды салыстырмалы зерттеуге ерекше назар аударылды.
Мақала дедукция, индукция, талдау, синтез, болжам сияқты жалпы ғылыми әдістерді қоса алғанда, жүйелік, Салыстырмалы тарихи, этносаяси және институционалдық талдау принциптеріне негізделген.