1920–1930 жылдардың басы Қазақстандағы педагогикалық білім беру тарихынан «ҰБТ Қостанай педтехникумының ашылуы туралы"
DOI:
https://doi.org/10.26577/JH.2023.v110.i3.06Аннотация
Мақалада Кустанай (Қостанай) қаласындағы алғашқы педагогикалық техникумның қызметі баяндалады. Ол азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін жүз жыл бұрын 1920 жылдардың ортасында Қазақ АССР-дегі басқа оқу орындары сияқты ашылды. Мақаланың мақсаты-оның басшылары мен оқытушыларының өмірбаяндық мәліметтерімен бірге техникалық мектептегі оқу, мәдени-ағарту, қорғаныс және бұқаралық жұмысты зерттеу. Қазақ мектептерінің түлектерінің арнайы педагогикалық білім алуы, студенттердің материалдық-тұрмыстық жағдайы туралы мәліметтер келтірілген. Педтехникумның жоғары тұрған органдар тарапынан әлсіз қаржылық қамтамасыз етілуі анықталған. Шын мәнінде, білім алушылар контингентінің үлкен айналымы қазақ және орыс топтарының құрамында педтехникум жанынан ұйымдастырылған мұғалімдер курстары сияқты әрбір жаңа оқу жылына дайындық жоспарларының үзілуіне алып келіп отырғаны мәлім. Халықтық білім беру бөлімдерінің жұмысын талдау нәтижесінде ұлттық кадрларды даярлаудағы кеңестік саясаттың қайшылықтары, бір жағынан, 1920-1930 жж. "коренизация" курсы өткізілген, ал екінші жағынан, қазақ мектептерінің түлектері педагогикалық білім алу құқығынан айырылған. Халықтық ағарту саласындағы репрессиялық саясат, Кеңес өкіметіне қарсы азаматтық соғыс кезінде сөйлеген адамдарды оқытуға жол бермеу, студенттерді сыныптық негізде техникумнан шығару, жер аударылған оқытушылардың мектептің оқу қызметіндегі рөлі көрсетілген. Мақала 1920 жылдар мен 1930 жылдардың басындағы мұрағаттық фотосуреттермен суреттеліп көпшілік қауым көруге негізделген.
