XX ҒАСЫРДЫҢ БАС КЕЗІНДЕГІ ТАТАР ЗИЯЛЫЛАРЫНЫҢ БІРТҰТАС МҰСЫЛМАН МЕМЛЕКЕТІН ҚҰРУДАҒЫ ТҮРІКШІЛДІК ИДЕЯСЫ
DOI:
https://doi.org/10.26577/JH-2018-2-234Аннотация
Бұл мақалада татар зиялылары тұтас мұсылман мемлекетін құру идеясын қолдауы, мәселен, татар зиялыларының: “Біз түріктердің біріккеніне, мұсылмандардың біріккеніне қарсы емеспіз, бірақ біз оларға өздерінің күшті мәдениетімен, мықты ұлттық ұлтымен, әдет-ғұрыпымен енуді қолдаймыз” деген идеясын татар лидерлері мен башқұрттардың қолдаулары сөз болған. Мұсылмандарға бірігуді қажет ететін бағдарламалар, “мұсылман комитеті” және “бұратаналар комитетінің” құрылуы зерттелген. Түрікшілдік идеясын насихаттап, біртұтас мұсылман мемлекетін құруды көздеген татар зиялыларының көпшілігі кеңес өкіметі орнағаннан кейін оның түрлі салаларында қызмет етуі айқындалған.